O projekcie
Czech (& Central European) Yearbook of Arbitration®
Koncepcja arbitrażu jako metody rozstrzygania sporów coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. W całym regionie jest to często bardzo postępowa dziedzina prawna, atrakcyjna z perspektywy praktyki, ale też dla specjalistów z różnych sektorów. Europa Środkowa i Wschodnia, główny (choć nie jedyny) przedmiot zainteresowań w ramach tego projektu, jest zanurzona w rzymskiej tradycji Europy kontynentalnej, gdzie arbitraż opiera się na autonomii stron oraz nieformalnych procedurach. Klasyczne podejście nieco różni się od zasad, na których opiera się system arbitrażu w krajach o tradycji common-law. Niemniej jednak, jest to bardzo złożony i rozczłonkowany system. Konkretną wadą jest tu brak wzorca porównawczego, bazy, która ułatwiłaby wskazanie różnic pomiędzy poszczególnymi krajami oraz cech wspólnych arbitrażu w tym regionie, pomagając tym samym rozstrzygać często identyczne problemy. Projekt CYArb® ma na celu pomagać w rozwiązywaniu tych kwestii i stanowić forum dla komparatystyki praktyki i doktryny arbitrażowej w różnych krajach, wzajemnie oraz w odniesieniu do innych praktyk międzynarodowych. Rzuca światło na obszar praktyki prawa i obszar akademicki w tych krajach, porównując tym samym podejścia do arbitrażu, również w odniesieniu do szerszej praktyki europejskiej i międzynarodowej. Ponadto, stanowi bazę dla wymiany informacji oraz badań prawnych nad arbitrażem.
Europa Środkowa i Wschodnia, którą należy niewątpliwie postrzegać szerzej niż tylko jako sumę granic poszczególnych krajów, a której nie da się zrozumieć stosując wyłącznie niedawne dwubiegunowe pojmowanie świata, to region, który po upadku starych granic politycznych obrał drogę wyjątkowego, dynamicznego rozwoju. To samo można też powiedzieć na temat zmian gospodarczych i ewolucji systemów i wartości demokratycznych, które nie byłyby możliwe bez funkcjonowania systemów prawnych. Arbitraż odzwierciedla w tym względzie powyższe zmiany. Globalizacji gospodarczej na kontynencie europejskim towarzyszy powstawanie coraz ściślej powiązanych i złożonych stosunków handlowych z elementami transgranicznymi (nadnarodowymi), w ramach których zwłaszcza środowisko biznesowe zasadniczo preferuje nieformalne rozstrzyganie sporów w jak najkrótszym terminie. Logicznym rozwiązaniem nasuwającym się w takiej sytuacji jest arbitraż.
To właśnie dynamika stosunków gospodarczych przyczyniała się do masowego rozwoju arbitrażu, często w dość naturalny sposób. Pomijając ten konkretny, narodowy wymiar arbitrażu, znajdujący odzwierciedlenie w krajowej doktrynie, kwestia dotycząca tego, czy dany problem można badać w perspektywie całkowicie globalnej została w wielu aspektach zaniedbana. Projekt CYArb® ma służyć jako uzupełnienie tego braku i zapewnić spojrzenie na arbitraż jako na globalną prawną, a nawet gospodarczą i polityczną kategorię, badając związane z nim problemy globalne przez pryzmat tego regionu.
|
